
در دولت قبلی دو کار اقتصادی صورت گرفت گه زیانهای فرهنگی آن بعدا معلوم شد. یکی پول نقد و دیگری مسکن مهر.
از نظر تاریخ فرهنگی، ما ایرانیها یک جامعه خاص هستیم. کاتوزیان گفته بود یک جامعه کوتاه مدت. از این منظر که در مسائل اقتصادی احساس امنیت نمیکند و علاقهای به سرمایهگذاری بلندمدت ندارد.
رفتارهار اقتصادی جامعه توسعهبخش نیست. پولهای اضافی خرج خرید سکه و.. میشود تا یک سرمایه برای تولیدی یا شرکت. سادهتر: یک جامعه مصرفی. احتمالا اگر وزیر فرهنگ دولت قبلی مقداری از این فرضیات ساده آگاهی داشت، و درباره طرح یارانهها یک تحقیق فرهنگی صورت میگرفت، مسائل بعدی پررنگتر نمیشد.
اما مسکن مهر چهطور.در فازهای اول به مشکلات فرهنگی و اجتماعی حاصل از جمع شدن خانواده، آن هم از نوع ایرانی اصلا توجه نشد. نمونه دم دست آن هم تهران بود. مشکلات آپارتماننشینی با این همه تبلیغ و تذکر. دقت داشته باشید که رییسجمهور سابق، خود شهردار همین شهر بوده است.
و اما دولت آقای روحانی. میتوان جور دیگری نتیجه گرفت. هیئت دولت یازدهم مردمی نیستند. اهل گرفتن کوپن و ایستادن در صف نبودند. بهقول معروف ویژهخوار. اما در اصل زیادی خوشبین بودند. بالاخره بیشتر مردم قشر متوسط هستند.
اگر قبل از اجرایی شدن سبد کالا، یک روند شناسی با کمی آیندهنگری در رفتار مردم میشد، طبعا رییسجمهور مجبور به عذرخواهی نمیشد. این عذرخواهی معلول عدم بررسی فرهنگی طرح سبد کالا بود: نبود نگاه فرهنگی در برنامههای کلان دولت.
خلاصه، یک مدلسازی فرهنگی چیز بدی نیست: سنجیدن تبعات رفتاری و فرهنگی طرح ایکس